Jak odczytywać schematy w robótce na szydełku

Szydełkowy schemat składa się z symboli. 1 symbol = 1 oczko (lub grupa oczek) – legenda do symbolu wyjaśnia o jakie oczko chodzi/jak je przerobić. Schemat pokazuje wszystkie oczka, widok na prawej stronie robótki (o ile nie określono inaczej).

Typowy schemat na szydełku wygląda następująco:

1: 1. A.1 to nazwa schematu i odnosi się do całego schematu – w nawiasach. Wszystko w nawiasach stanowi 1 powtórzenie schematu.
2: 2. To legenda do schematu, co oznacza jak przerabiać każdy symbol.
Niebieskie strzałki: Ten symbol jest przerabiany w lub wokół oczka, które znajduje się bezpośrednio pod nim w schemacie. Czasami kilka oczek jest przerabianych w/wokół tego samego oczka.
Fioletowe owalne oznaczenia i strzałki: Nie przerabiamy we wszystkie oczka, na przykład czasami wykonujemy oczko łańcuszka i omijamy oczko, które znajduje się poniżej.

Schemat jest odczytywany, odwrotnie do czytania np. książki: od prawej do lewej strony, od dołu do góry. Inaczej mówiąc, zaczynamy od symbolu w prawym dolnym rogu i dalej w lewą stronę i do góry (patrz CZERWONE oznaczenia na schemacie poniżej).

Jeżeli należy powtórzyć kilka razy ten sam schemat (tzn. przerabiać ten sam schemat kilka razy na szerokość w rzędzie/okrążeniu), będziemy go przerabiać do końca rzędu i zaczynać kolejny motyw ponownie od pierwszego oczka.

W tę i z powrotem:

Gdy przerabiamy w tę i z powrotem, co drugi rząd będzie przerabiany na prawej stronie robótki i co drugi rząd będzie przerabiany na lewej stronie robótki. Gdy przerabiany na lewej stronie robótki, schemat będzie czytany w odwrotnym kierunku: czyli od lewej do prawej (patrz czerwona strzałka na prawej stronie robótki i niebieska na lewej stronie).

Rząd zaczyna się od pewnej konkretnej liczby oczek łańcuszka – zależy ona od wysokości następnego przerabianego oczka i umożliwia rozpoczęcie robótki na tej samej wysokości (patrz zielone owalne symbole poniżej). Jeżeli oczka łańcuszka są dodane w schemacie (jak w naszym przykładzie), wszystkie oczka są przerabiane dokładnie zgodnie ze schematem. Czasami jednak na początku opisu pojawia się WSKAZÓWKA, która mówi ile oczek łańcuszka będzie trzeba wykonać na początku każdego rzędu, oraz czy te oczka łańcuszka zastępują (czy nie) pierwsze oczko w rzędzie. Jeżeli oczka łańcuszka NIE są włączone do schematu, postępuj zgodnie ze WSKAZÓWKĄ.

Na okrągło:

Gdy przerabiamy na okrągło, wszystkie okrążenia są wykonywane na prawej stronie robótki: od prawej do lewej strony (patrz czerwone strzałki poniżej). Początek i koniec okrążeń jest często wyjaśniony w schemacie (patrz schemat A.2 poniżej – zielona ramka). Tak jak gdy przerabiamy w tę i z powrotem, tak i tutaj okrążenia zaczynają się od pewnej liczby oczek łańcuszka, odpowiadającej wysokości następnego oczka. Okrążenie zazwyczaj kończymy przerabiając jedno oczko zamykające w ostatnie z oczek łańcuszka na początku okrążenia (patrz niebieska ramka poniżej). Inaczej mówiąc: oczka łańcuszka schematu A.2 = początek okrążenia, a oczka zamykające schematu A.2 = koniec okrążenia.

Jeżeli mamy przerobić kilka razy schemat (A.1) (tzn. powtórzyć go kilka razy na szerokość), przerabiamy do ostatniego oczka, a następnie zaczynamy ponownie od pierwszego oczka memu tym samym rzędzie schematu A.1. UWAGA: w tym przykładzie powtarzamy TYLKO schemat A.1, schemat A.2 pokazuje początek i koniec okrążenia.

Kilka schematów przerabianych kolejno po sobie w rzędzie/okrążeniu:

Jeżeli mamy przerabiać kilka schematów, jeden po drugim memu tym samym rzędzie/okrążeniu, robimy to następująco: przerabiamy 1-szy rząd schematu 1, następnie przerabiamy 1-szy rząd schematu 2, dalej 1-szy rząd schematu 3, itd. UWAGA: gdy przerabiamy w tę i z powrotem, na lewej stronie robótki trzeba czytać schematy w przeciwnym kierunku, tj. zaczynamy od schematu 3, dalej schemat 2 i kończymy przerabiając schemat 1. Schematy są również odczytywane w przeciwnym kierunku (= czyli od lewej do prawej strony), jak zwykle.

Schematy kołowe:

Gdy wykonujemy koło, zaczynamy pracę od środka robótki i dalej przerabiamy na boki, jest to przedstawione na schemacie kołowym. Schemat może pokazywać całe koło – w takim przypadku każdy symbol jest przedstawiany osobno, dokładnie jak ma być przerabiany. Schemat może również stanowić wycinek koła, który będzie przerabiany określoną liczbę razy, tak aby ostatecznie uzyskać pełne koło.

Pełne koło:

Gdy schemat przedstawia całe koło, zaczynamy od symbolu na środku schematu: zazwyczaj kółeczka przedstawiającego konkretną liczbę oczek łańcuszka zamkniętych na okrągło przez 1 oczko zamykające (tzw. pierścień podstawy, patrz poniżej). Tak jak przy przerabianiu na okrągło, okrążenia zaczynają się od pewnej określonej liczby oczek łańcuszka (odpowiadającej wysokości następnego symbolu) i kończą oczkiem zamykającym w ostatnie z tych oczek łańcuszka – odpowiednik schematu A.2 w poprzednim przykładzie (patrz niebieska ramka) – UWAGA: gdy ta początkowa liczba oczek łańcuszka występuje na schemacie, te oczka łańcuszka NIE zastępują innych symboli, a każdy z nich jest przerabiany oddzielnie, tak jak widzimy na schemacie. Jeżeli te oczka łańcuszka ZASTĘPUJĄ oczko, będzie to oczko odjęte ze schematu.

Przerabiamy w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara: od prawej do lewej, 1 symbol za drugim (patrz czerwona strzałka poniżej). Oczka pierwszego okrążenia są generalnie przerabiane WOKÓŁ pierścienia podstawy, tzn. wkładamy szydełko W ŚRODEK pierścienia podstawy, łapiemy nitkę i przeciągamy ją przez pierścień podstawy (et przerabiamy oczko jak zwykle) – nie przerabiamy oczka W jedno z oczek łańcuszka, ale WOKÓŁ pierścienia podstawy. Na końcu okrążenia, łączymy się z jego początkiem przerabiając oczko zamykające, następnie rozpoczynamy drugie okrążenie schematu: drugie okrążenie jest kolejnym okrążeniem, jest najbliższe środka (patrz zielona strzałka).

Wycinek koła:

Jeżeli schemat przedstawia tylko wycinek (fragment) koła, to fragment ten będzie powtarzany określoną liczbę razy na szerokość (przez całe okrążenie), aby powstało całe koło. Zaczynamy od symbolu na dole (patrz czerwony okrąg) i przerabiamy jak w przypadku CAŁEGO KOŁA, ale będziemy powtarzać schemat A.2 określoną liczbę razy w okrążeniu. Tak jak przy przerabianiu na okrągło, jest zwykle oddzielny schemat jak zacząć i zakończyć okrążenie (patrz schemat A.1, w niebieskiej ramce poniżej). Zaczynamy od rzędu schematu najbliższego od pierścienia podstawy, na dole, przerabiamy oczko/a łańcuszka schematu A.1, dalej symbol/e schematu A.2 (w tym przykładzie jest tylko jeden symbol w 1-szym okrążeniu) i powtarzamy symbol/e schematu A.2 tyle razy ile jest w opisie.

Na końcu okrążenia kończymy przerabiając oczko zamykające schematu A.1. Gdy 1-sze okrążenie jest zakończone, przerabiamy 2-gie okrążenie: najbliższe pierścienia podstawy (patrz zielona strzałka poniżej).

Schematy żakardu/kolorów:

Niektóre szydełkowe schematy są schematami kwadratowymi, gdzie 1 kwadracik/pole = 1 oczko. Jakie oczko ma być przerabiane znajdziemy w opisie, a celem tego schematu jest pokazanie w jakim kolorze mają być przerabiane oczka (patrz czerwony okrąg poniżej = opis symboli).

Przerabiamy jak w opisie poniżej, W TĘ I Z POWROTEM, NA OKRĄGŁO lub PO OKRĘGU.